In onze vorige blogs in deze reeks hebben wij u uitgelegd wat algemene voorwaarden zijn, waarom ze nuttig zijn en hoe u uw algemene voorwaarden van toepassing kunt verklaren op overeenkomsten tussen u en uw klanten. In de derde blog van deze reeks over algemene voorwaarden staan we stil bij de vraag: welke algemene voorwaarden zijn van toepassing als twee contractspartijen elk naar hun eigen voorwaarden verwijzen?

Algemene voorwaarden van een andere partij

Indien uw onderneming voornamelijk contracteert met andere ondernemers, zal het regelmatig voorkomen dat uw wederpartij verwijst naar zijn eigen algemene voorwaarden, maar u op uw beurt ook. Het is dan niet altijd direct duidelijk welke algemene voorwaarden op de overeenkomst van toepassing zijn (dit wordt ook wel de battle of forms genoemd).

Conform de wet heeft de partij die als eerst naar zijn eigen algemene voorwaarden verwijst voorrang, oftewel: ‘wie het eerst komt, het eerst maalt’ (ook wel: de first shot rule).
Let erop dat in het internationale handelsverkeer andere regels gelden en de first shot rule niet (altijd) zonder meer van toepassing is.

Kortom: indien beide partijen algemene voorwaarden hanteren, zijn de voorwaarden van toepassing van de partij die het eerst naar zijn voorwaarden verwijst. Als de wederpartij daarop vervolgens reageert met een enkele verwijzing naar zijn eigen algemene voorwaarden, komt daaraan geen werking toe. Pas als de wederpartij de toepasselijkheid van de in de eerste verwijzing aangegeven algemene voorwaarden uitdrukkelijk van de hand wijst en naar zijn eigen algemene voorwaarden verwijst, ontstaat een nieuw aanbod. Dat aanbod zal moeten worden aanvaard door de wederpartij, voordat een overeenkomst tot stand komt.

Uitdrukkelijk van de hand wijzen andere voorwaarden

Dat roept mogelijk de vraag op: hoe wijs ik algemene voorwaarden van mijn wederpartij uitdrukkelijk van de hand? Uit de rechtspraak volgt dat een enkele afwijzing van de voorwaarden van uw contractspartij in uw eigen algemene voorwaarden onvoldoende is en niet als uitdrukkelijk van de hand wijzen kwalificeert.

In de praktijk zullen partijen zich veelal niet realiseren dat ze allebei naar verschillende voorwaarden verwijzen. In dat geval wordt de toepassing van de algemene voorwaarden niet uitdrukkelijk afgewezen, zodat de stelregel ‘wie het eerst komt, het eerst maalt’ opnieuw van toepassing is.

Om te voorkomen dat u zich bij een geschil niet op een bepaling uit uw eigen algemene voorwaarden kunt beroepen, is het van belang om de algemene voorwaarden van uw wederpartij correct en uitdrukkelijk af te wijzen en uw eigen algemene voorwaarden op de overeenkomst van toepassing te verklaren.