In ons vorige blogbericht hebben we uitgelegd wat een pandrecht is en waarom het een erg sterk recht is om betaling van uw vordering te verzekeren. In dit blogbericht leggen we u het verschil uit tussen twee soorten pandrechten, namelijk een stil (of bezitloos) pandrecht en een openbaar pandrecht (ook wel vuistpand genoemd).

Wat is een stil pandrecht (bezitloos)?

Om uit te leggen wat een stil pandrecht is moeten we allereerst een onderscheid maken tussen een pandrecht op een roerende zaak (bijvoorbeeld een auto) of een pandrecht op een vordering van uw debiteur op een derde. Bij een auto spreken we van een bezitloos pandrecht als de auto in bezit blijft van uw debiteur. Uw wederpartij kan in dat geval de auto gewoon blijven gebruiken en voor anderen is het niet kenbaar dat er een pandrecht op de auto is gevestigd. We spreken van een stil pandrecht als er sprake is van een pandrecht op een vordering als de schuldenaar van die vordering (bijvoorbeeld de klant van uw debiteur) niet weet dat u een pandrecht heeft verkregen op de vordering. De klant weet niet beter dan dat hij het verschuldigde bedrag aan uw debiteur moet betalen.  

Wat is een openbaar pandrecht (vuistpand)

Als er sprake is van een pandrecht op een auto spreken we van een vuistpand als u als schuldeiser of pandhouder de auto in uw bezit heeft. U mag de auto niet gebruiken, u mag deze enkel als zekerheid onder u houden en eventueel via executie verkopen als uw debiteur niet voldoet aan zijn betalingsverplichtingen. We spreken van een openbaar pandrecht als een pandrecht is gevestigd op een vordering van uw debiteur op bijvoorbeeld een klant waarbij aan de klant is medegedeeld dat er sprake is van een pandrecht en dat de klant het factuurbedrag alleen nog aan u als pandhouder mag betalen. U mag als pandhouder het factuurbedrag ter zekerheid onder u houden en net als bij het vuistpandrecht verhaal nemen op het bedrag als uw debiteur niet voldoet aan zijn betalingsverplichtingen.

Waarvoor is het relevant of er sprake is van een stil of openbaar pandrecht?

Een openbaar pandrecht geeft uiteindelijk meer zekerheid dan een stil pandrecht. De pandhouder heeft immers de verpande zaak al onder zich en kan zich er direct op verhalen als de pandgever een (fatale) betalingstermijn heeft gemist. Als sprake is van een openbaar pandrecht op een vordering weet de klant van uw debiteur al dat hij het factuurbedrag direct aan u als pandgever moet betalen. Een stil en een openbaar pandrecht worden op verschillende manieren gevestigd. Dit leggen we u uit in een volgend blogbericht.

Stil of bezitloos pandrecht omzetten in vuistpand of openbaar pandrecht

Het is mogelijk om een stil of bezitloos pandrecht om te zetten in een openbaar pandrecht of vuistpand. U mag dit als schuldeiser doen als uw wederpartij (i) zijn afspraken niet nakomt of (ii) aanleiding geeft om aan te nemen dat uw wederpartij zijn afspraken niet zal nakomen. Als een van deze situaties zich voordoet mag u bijvoorbeeld de verpande sieraden in bezit nemen en onder u houden of de klant van uw debiteur berichten dat het verschuldigde factuurbedrag alleen nog aan u als pandhouder mag worden betaald. U heeft hiervoor geen toestemming nodig van uw wederpartij, het omzetten van een stil in een openbaar pandrecht is een recht dat u op grond van de wet als pandhouder toekomt.